Erbo-dóu-mau-de-dènt
Hyoscyamus niger
Solanaceae
Àutri noum : Jusquiam-negre, Erbo-de-bregand, Erbo-de-mort, Endourmidouire, Erbo-de-dènt.
Nom en français : Jusquiame noire.
Descripcioun :L'erbo-dóu-mau-de-dènt es uno planto devengudo pu raro qu'à passa tèms emé l'esvalimen dis escabot de fedo. D'efèt trachis proche di jasso ounte soubro proun de femié. Autramen es eisado de recounèisse emé si poulìdi flour di dos coulour.
Usanço :"L'ai agu ramassado, i'avié pas de dentisto coume i'a aro, e se sounavian coume acò... Alor metian la grano sus de braso, se brulavo, fumavo e metian uno bolo vuejo dessus, à l'envers, pèr que lou fum rentrèsse bèn, lou tournavon e i vieujavon d'aigo boulènto dedins, e fasian uno fumigacioun. Ero rare que lou mau de dènt passèsse pas", L. Saunier in O. Madon, op.cit. p. 109.
Port : Grando erbo
Taio : 20 à 80 cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Emicriptoufite
Cicle bioulougico : Planto renadivo
Gènre : Hyoscyamus
Famiho : Solanaceae
Coulour de la flour :
Jauno Vióuleto
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : Pancaro entresigna
Flourido : Printèms
Sòu : Ca
Autour basso e auto :
Pancaro entresigna
Aparado : Noun
Remarco :
Liò : Escoumbre e proche dis oustau
- Jasso
Estànci : Subremediterran à Mountagnard
Couroulougi :
Pancaro entresigna
Ref. sc. : Hyoscyamus niger L., 1753
Blet(-fausso-ambròsi)
Dysphania ambrosioides
Amaranthaceae Chenopodiaceae
Noms en français : Chénopode fausse ambroisie, Thé du Mexique.
Descripcioun :Aquesto planto trachis dins li limas en ribo d'aigo, lis armas e escoumbre. Nous vèn dis Americo dóu miejour e dóu cèntre. Se recounèis à sa forto óudour e à si fueio dentado que serpentejon. Lis enflourejado soun en piramido e di proun ramificado.
Usanço :En Americo dóu miejour se n'en servon pèr tua li verme. Èi peréu antispasmoudico, estoumatico e carminativo. Li fueio podon servi dins lou manja coume sabourun.
Port : Grando erbo
Taio : 30 à 80(120) cm
Fueio : alterno
Tipe bioulougico : Teroufite
Cicle bioulougico : Planto de l'an
Gènre : Dysphania
Famiho : Amaranthaceae
Famiho classico : Chenopodiaceae
Ordre : Caryophyllales
Coulour de la flour :
Verdo
Petalo : 5
Ø (o loungour) flour : 1,5 mm
Flourido :
Estiéu
Sòu : Ca
Autour basso e auto : 0 à 400 m
Aparado : Noun
Juilet à óutobre
Liò : Ribiero
- Escoumbre e proche dis oustau
- Ermas
- Champ
Estànci : Termoumediterran à Subremediterran
Couroulougi : Óurigino neoutroupicalo
Ref. sc. : Dysphania ambrosioides (L.) Mosyakin & Clemants, 2002
(= Chenopodium ambrosioides L., 1753 )